Ogarniać

To słowo ma wiele dosłownych i przenośnych znaczeń, co nastręcza sporo problemów przy tłumaczeniu na język obcy. Możemy być na przykład ogarnięci ciemnością lub mgłą, wówczas użyjemy w języku niemieckim umgeben lub (bardziej poetycko) umwoben. Możemy coś ogarnąć spojrzeniem, a więc betrachten lub anschauen. Wojna może „ogarnąć” kraj lub ogień może „ogarnąć” dom, w takich przypadkach użyjemy czasowników übergreifen lub überkommen. Ale uwaga: jeśli ogarnie nas radość, to użyjemy nieco innego czasownika, mianowicie ergreifen. A jeśli jakąś osobę ogarnia przerażenie, to może ona użyć czasownika zwrotnego: es gruselt mich.

A jak powiedzieć „ogarnąć chałupę“ w sensie posprzątania mieszkania? Neutralne słowo to aufräumen, ale jeśli chcemy użyć bardziej potocznego sformułowania, to możemy użyć zwrotu Haushalt machen. Jeśli musimy „się ogarnąć” w sensie wyszykowania do wyjścia dokądś, to użyjemy czasownika sich fertigmachen. Jeśli zaś Polak powie „weź się ogarnij!”, to Niemiec powie reiß dich mal zusammen!

W języku bardzo kolokwialnym zwrot „czy możesz to jakoś ogarnąć?” może oznaczać tyle co „zorganizować”, „załatwić” lub „doprowadzić do porządku”. W tym kontekście użyjemy w języku niemieckim erledigen lub in Ordnung bringen. Poza tym „ogarniać” oznacza „pojmować”, a więc erfassen lub begreifen. W celu zachowania mowy potocznej możemy tutaj użyć słowa kapieren, czyli „kapować”, „kumać”, „łapać o co chodzi”.

Samo Życie, wydanie 4/22 (603), tłumacz przysięgły mgr Adam Gałamaga

Powyższy tekst jest chroniony prawem autorskim. Wolno go powielać lub cytować wyłącznie za podaniem nazwiska autora i nazwy publikacji.