Tłumacz przysięgły, specjalistyczny, konferencyjny? – mały przewodnik po nazewnictwie

Szukając usługodawcy w zakresie tłumaczeń można natrafić na różne nazwy zawodów. Warto pamiętać, że istnieje rozróżnienie między tłumaczami przekładu pisemnego (niem. Übersetzer) oraz przekładu ustnego (niem. Dolmetscher). Ci pierwsi zajmują się wyłącznie tłumaczeniem tekstów, natomiast tłumacze ustni zajmują się przekładem treści mówionych na inny język. Zawód tłumacza nie jest prawnie chroniony w Niemczech. Oznacza to, że każda osoba może zarejestrować się w urzędzie skarbowym i oferować usługi w tym zakresie, kuriozalnie także wówczas, gdy nie włada żadnym językiem obcym. Z tego względu klienci powinni zwrócić uwagę na poszczególne kwalifikacje:

• Tłumaczenia uwierzytelnione (zwane również tłumaczeniami poświadczonymi lub – potocznie – przysięgłymi) mogą wykonywać w Niemczech wyłącznie tłumacze zaprzysiężeni w sądzie (w zależności od landu tłumacze są „allgemein beeidigt“, „öffentlich bestellt“ lub „allgemein ermächtigt“). W Polsce status tłumacza przysięgłego przysługuje wyłącznie osobom wpisanym na listę tłumaczy przy Ministerstwie Sprawiedliwości. Zaprzysiężenie jest możliwe tylko w przypadku zdania egzaminu państwowego lub ukończenia studiów uniwersyteckich ze specjalnością tłumaczeniową. Czy dana osoba jest rzeczywiście uprawniona do wykonywania tłumaczeń uwierzytelnionych w Niemczech można sprawdzić pod adresem www.justiz-dolmetscher.de.
• Tłumaczyć ustnie pod przysięgą mogą wszyscy tłumacze posiadający status „allgemein beeidigt“ lub „öffentlich bestellt“. Warunki uzyskania tej kwalifikacji są takie same, jak w przypadku tłumaczy pisemnych. Tłumacze ustni mogą powoływać się na złożoną przysięgę na rozprawach sądowych, przy poświadczeniach notarialnych, ceremoniach zawarcia związku małżeńskiego w urzędach stanu cywilnego oraz wszelkich innych urzędowych okolicznościach. Czy dana osoba jest rzeczywiście uprawniona do tłumaczenia pod przysięgą można także sprawdzić pod adresem www.justiz-dolmetscher.de.
• Tłumacze konferencyjni to osoby posiadające kwalifikacje tłumacza symultanicznego (kabinowego). Większość tłumaczy konferencyjnych posiadła tę kwalifikację w ramach studiów uniwersyteckich z dużym naciskiem na trening praktyczny. Tłumacze konferencyjni są zaznajomieni z technikami pozwalającymi na tłumaczenie słowa mówionego na inny język z niewielkim opóźnieniem wobec mówcy. Należy pamiętać, że tłumacze kabinowi zawsze pracują parami. Profesjonalnych tłumaczy konferencyjnych dla dowolnego języka można znaleźć przez wyszukiwarkę Stowarzyszenia Tłumaczy Konferencyjnych.
• Tłumacze specjalistyczni są znawcami przekładu tekstów określonej tematyki i z zasady przyjmują wyłącznie zlecenia obejmujące ich specjalizację. Nierzadko tłumacze ci utrzymują kontakty z przedstawicielami branż, dla których tłumaczą, oraz biorą udział w konferencjach fachowych. Przekonają się Państwo, czy dana osoba jest tłumaczem specjalistycznym, jeśli potrafi bez przeszkód rozmawiać na tematy dotyczące Państwa branży. I tak tłumaczowi specjalistycznemu z zakresu lotnictwa nie trzeba na przykład wyjaśniać różnicy między trymerem a sterem wysokości. Obok znakomitej znajomości języka tłumacze specjalistyczni dysponują obszerną wiedzą fachową i porozumiewają się z klientami „jak równy z równym“. Przez wyszukiwarkę Federalnego Stowarzyszenia Tłumaczy BDÜ można łatwo znaleźć tłumaczy określonej specjalizacji.